Spedycja to jedno z ważniejszych pojęć z branży TSL – występuje obok transportu i logistyki. W potocznym rozumieniu spedycja to zlecanie przewozu towarów innym podmiotom, czyli przewoźnikom. Nie jest to jednak poprawne rozumienie spedycji. Błędem jest także stosowanie wymiennie nazwy spedytor i przewoźnik, ponieważ są to dwa różne zajęcia. Możemy znaleźć podobieństwa pomiędzy przedsiębiorstwem spedycyjnym a przewozowym, jednak istnieją również pewne różnice. Warto je poznać, zanim podejmiemy współpracę z jedną z tych firm, ponieważ inny jest charakter umowy, którą zawieramy w obydwu przypadkach.
Spedycja – co to takiego?
Spedycja polega na organizacji przewozu ładunku z jednego punktu do miejsca docelowego. Taki transport organizowany jest na podstawie zlecenia spedycyjnego. Działalność spedycyjną możemy podzielić na krajową i międzynarodową, a także na handlową i czynnościową. Spedycja handlowa to działalność, przy której prawa do własności towaru są oddzielone od jego dystrybucji. Spedycja czynnościowa to zadanie przewoźnika. W tym przypadku przedsiębiorstwo spedycyjne ma obowiązek dopilnowania poprawności dokumentów, w tym listów przewozowych, biorąc pod uwagę zastosowane środki transportu. Spedytora i przewoźnika różni przede wszystkim rodzaj umowy, jaka jest zawierana z każdą z firm świadczących usługi o takim charakterze. Kontrakt przewozowy, zawierany między zleceniodawcą a przewoźnikiem, dotyczy przewozu towaru lub osób.
Spedytor z kolei organizuje przewóz. Jest to skomplikowane i odpowiedzialne zadanie, od którego zależą koszty przewozu oraz bezpieczeństwo ładunku. Spedytorem może być osoba fizyczna, czyli przedsiębiorca, ale również osoba prawna. Firma spedycyjna przyjmuje zlecenia, a następnie wybiera odpowiedni sposób transportu. Do obowiązków spedytora należy także zawieranie umów w zakresie przewozu. Zajmuje się też między innymi kwestią dokumentacji transportowej, kwestiami związanymi z ubezpieczeniem, zlecaniem składu i przechowywania, odprawą celną, kontrolą zawartości przesyłki lub przekazaniem jej odbiorcy. W umowie, którą zleceniodawca zawiera z przedsiębiorstwem spedycyjnym, powinny znaleźć się także zapisy dotyczące czynności wykraczające poza przewóz towaru. Spedytor świadczy usługi na rzecz osób fizycznych lub prawnych, czynności spedycyjne mogą również dotyczyć jego własnych potrzeb. Przedsiębiorstwo lub osoba, która zajmuje się spedycją, musi zadbać o efektywny i bezpieczny przewóz do miejsca docelowego. Można powiedzieć, że spedycja polega na zarządzaniu logistyką transportu.
