Sprawna i terminowa organizacja przewozu nie jest prostym zadaniem, jednak staje się ono jeszcze bardziej skomplikowana, kiedy mamy do czynienia z transportem ładunków niebezpiecznych. W takiej sytuacji przewożony towar należy nie tylko przetransportować w ustalonym terminie, ale zadbać o jego odpowiedni załadunek, zabezpieczenie oraz bezpieczeństwo w trakcie wykonywania przewozu. Warunki takiego transportu zostały określone w umowie ADR („L’ Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route”), czyli międzynarodowej konwencji dotyczącej drogowego przewozu towarów i ładunków. ADR powstała w 1957 roku, a w 1975 roku została przyjęta przez Polskę. Przepisy ADR są aktualizowane co 2 lata. Zgodnie z ustaleniami ADR, każde przedsiębiorstwo transportowe, które zajmuje się przewozem niebezpiecznych ładunków musi spełniać określone w konwencji wymagania.
Co należy wiedzieć o transporcie niebezpiecznych ładunków?
Ładunek niebezpieczny to towar, który może być zagrożeniem dla życia, zdrowia oraz bezpieczeństwa ludzi, a także zwierząt oraz środowiska. Do tej grupy zaliczamy między innymi przedmioty oraz materiały wybuchowe, gazy, materiały zapalne, samoreaktywne, samozapalne, zakaźne i trujące, a także promieniotwórcze i żrące. Bardzo ważne jest określenie klasy niebezpiecznego ładunku, ponieważ od rodzaju towaru uzależniony jest sposób oznakowania oraz dalszego postępowania (w umowie ADR zostało wyróżnionych 13 klas). Na podstawie tego ustalenia, ładunek zostaje opisany przez specjalny numer, który pozwala zorientować się, z jakiego rodzaju zagrożeniem mamy do czynienia. Oprócz 13 głównych klas niebezpiecznych ładunków, stosowane są także podklasy.
Właściwa kwalifikacja umożliwia wybór odpowiedniego środka transportu oraz prawidłowe przygotowanie i zapakowanie ładunku. Dobór opakowania jest związany z wyróżnianą klasą zagrożenia. Należy również określić stopień zagrożenia – istnieją 3 grupy pakowania, towary najbardziej niebezpieczne należą do pierwszej grupy. Ładunki, które stwarzają kilka rodzajów zagrożeń, powinny posiadać odpowiednią liczbę informujących o tym etykiet.
Jeśli chodzi o wymagania dotyczące stosowanych środków transportu, to są one również dokładnie określone. Pojazdy przewożące niebezpieczne ładunki należy wyposażyć w sprzęt gaśniczy i awaryjny, a także służący do ochrony osobistej. Należy również oznakować je przy pomocy specjalnych pomarańczowych tabliczek. W pojeździe powinny się również znajdować odpowiednia instrukcja postępowania i dokumentacja ładunku, w której znajdą się informacje między innymi na temat klasy, grupy pakowania oraz danymi nadawcy i odbiorcy. W przypadku towarów wybuchowych pierwszej klasy konieczne jest zapewnienie pojazdu o odpowiedniej konstrukcji i wyposażeniu. Niebezpieczne ładunki mogą być przewożone na 3 sposoby: w sztukach (na przykład w skrzyniach lub kontenerach), luzem, a także specjalnie przystosowaną cysterną.
